Պատմության այս օրը. հունիսի 20

ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ ԵՎ ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ՏՈՆԵՐ

Միջազգային

• Փախստականի համաշխարհային օրը (World Refugee Day)

2000 թվականի դեկտեմբերի 4-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան 55/76 բանաձևով որոշել է, որ 2001 թվականից հունիսի 20-ը նշվում է որպես Փախստականների համաշխարհային օր: Այս որոշման մեջ Գլխավոր ասամբլեան նշել է, որ 2001 թվականին նշվել է Փախստականների կարգավիճակի մասին 1951 թվականի Կոնվենցիայի 50-ամյակը: Աֆրիկյան փախստականների օրը մինչև 2000 թվականը նշվել է մի քանի երկրներում: ՄԱԿ-ը նշել է, որ Աֆրիկյան միաբանության կազմակերպությունը (ԱՄԿ) համաձայնել է, որ փախստականների միջազգային օրը համընկնի Աֆրիկայի փախստականների օրվա հետ՝ հունիսի 20-ին:

• Ամառային արևադարձի օրը (Summer Solstice Day)

Ամառային արևադարձի կետում Արեգակը լինում է հունիսի 22-ին և ունենում է առավելագույն հակում (23°27՛)։ Ձմեռային արևադարձի կետում (նշանակվում է 69, Խեցգետնի համաստեղության նշանով) Արեգակը լինում է դեկտեմբերի 23-ին և ունենում է նվազագույն հակում (-23°27՛)։ Ամառային արևադարձի ժամանակ հյուսիսային կիսագնդում լինում է տարվա ամենաերկար ցերեկը և ամենակարճ գիշերը։ Ձմեռային արևադարձի դեպքում՝ հակառակը։ Առավելագույն ու նվազագույն ցերեկվա ու գիշերվա տևողությունները կախված են տեղի աշխարհագրական լայնությունից։ Հայաստանում դրանց առավելագույն տևողությունը 15 ժ է, իսկ նվազագույնը՝ 9 ժ։

• Աշխատանքի արտադրողականության համաշխարհային օրը (World Productivity Day)
• Ձեռնածուների համաշխարհային օրը (World Juggling Day) *
• Wi-Fi-ի համաշխարհային օրը (World Wi-Fi Day) *
• Սերֆինգի միջազգային օրը (International Surfing Day) *
• Ինստագմի մասին իրազեկման միջազգային օրը (International Nystagmus Awareness Day) *

Ազգային

• ԱՄՆ - Ամերիկյան պատվո օրեր (Honor America Days) 
• ԱՄՆ - Արևմտյան Վիրջինիայի օրը (West Virginia Day)
• ԱՄՆ - Վանիլակաթնային կոկտեյլի ազգային օրը (National Vanilla Milkshake Day) *
• ԱՄՆ - Ամերիկյան արծիվի ազգային օրը (National American Eagle Day) *
• ԱՄՆ - Բղավելու մրցության ազգային օրը (National Hollerin’ Contest Day) *
• ԱՄՆ - Եիքի հետ արշավ գնալու ազգային օրը (National Hike with a Geek Day) *
• ԱՄՆ - Քուին Ամանի ազգային օրը (National Kouign Amann Day) *
• ԱՄՆ - Աննայի և Սամանտայի օրը (Anne and Samantha Day) *
• ԱՄՆ - Խեցիների ազգային օրը (National Seashell Day) *
• ԱՄՆ - Ամառվա սկիզբը - տարվա ամենաերկար օրը (SUMMER BEGINS – Longest Day of the Year) *
• ԱՄՆ - Կկվի նախազգուշացման օրը (Cuckoo Warning Day) *
• ԱՄՆ - Ջրահարսի օրը (Mermaid Day) *
• ԱՄՆ - Բարձրահասակ աղջիկներին ճանաչելու девушек ազգային օրը (National Tall Girl Appreciation Day) *
• ԱՄՆ - Պոմպերի աղբանոցի ազգային օրը (National Dump the Pump Day) *
• ԱՄՆ - Սոդայով պաղպաղակի ազգային օրը (National Ice Cream Soda Day) *
• Ավստրալիա - Ծառատունկի օրը 
• Արգենտինա - Պետական դրոշի օրը 
• Գերմանիա - День памяти жертв бегства и изгнания 
• Գրենլանդիա - Ուլորտունեկ (Ullortuneq) 
• Էրիթերիա - Նահատակների օրը 
• Թայվան - Վիշապ-նավակների փառատոնին պատրաստվելու օրը *
• Նիդերլանդներ - Դրոշի օրը 
• Շվեդիա - Արևադարձի տոնը 
• Ռուսաստան - Խցանված խցանների օրը
• Ռուսաստան - Թեյի գնումների օրը
• Ուզբեկտստան - Ինքնիշխանության օրը 
• Ֆինլանդիա - Արևադարձի տոնը 
• Ֆինլանդիա - Ֆիննական դրոշի օրը 

* Հունիսի 20-ի անսովոր տոների մասին (ռուսերեն)՝ այստեղ։

---

ՀԵՏԱՔՐՔԻՐ ԴԵՊՔԵՐ ԵՎ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

2003 - Ստեղծվում է «Վիկիմեդիա» ֆոնդը։
1994 - Արթուր Եզեկյանի հիմնադրած Գյումրու «Շանթ» հեռուս­տա­ընկերությունն սկսեց հեռարձակումը որպես լրա­տվա­կան ծառայություն:
1993 - Լա Մանշի տակով անցնող Եվրոթունելով կատարվեց երկաթուղու առաջին ուղերթի փորձարկումը։
1991 - Լատվիայում վերականգնվեց 1922 թ. սահմա­նա­դրու­թյունը։
1990 - ԳՖՀ խորհրդարանը որոշում ընդունեց մայրաքաղաքը Բոննից Բեռլին տեղափոխելու մասին։
1974 - Որպես պատասխան հունական «սև գնդապետների» կողմից Կիպրոսում նոր ծայրահեղական ղեկավար նշանակելուն, Թուրքիան ռազմական գործողություններ սկսեց Կիպրոսի դեմ և գրավեց Կիպրոսի ողջ հյուսիսը՝ այնտեղ ստեղծելով Կիպրոսի թուրքական պետություն, որը մինչ այսօր չի ճանաչվել ոչ մի պետության կողմից՝ բացառությամբ Թուրքիայի։
1934 - Վաճառքի հանվեց Լոնդոնի Վաթերլոո կամուրջը։
1880 - Ֆյոդոր Դոստոևսկին արտասանում է իր ամենահայտնի 45 րոպեանոց ճառը՝ նվիրված Ալեքսանդր Պուշկինին։
1815 - Ավարտվեց Նապոլեոն Բոնապարտի իշխանության հարյուր օրը։
1793 - Ամերիկացի Էլի Ուիտնին ստեղծեց բամ­բա­կա­զտիչ մեքե­նան։
451 - Տեղի ունեցավ Կատալաունյան դաշտերի ճակատամարտը։

---

ԾՆՎԵԼ ԵՆ

1996 - Դանիելե Վերդե, իտալացի ֆուտբոլիստ, կիսապաշտպան
1987 - Իտումլենգ Կունե, հարավաֆրիկացի ֆուտբոլիստ, դարպասապահ
1978 - Ֆրենկ Լեմպարդ, անգլիացի ֆուտբոլիստ
1968 - Ռոբերտ Ռոդրիգես, ամերիկացի ռեժիսոր
1967 - Նիկոլ Քիդման, ավստրալիացի դերասանուհի

• «Օսկարի», 4 «Ոսկե Գլոբուսի» և մի շարք այլ հեղինակավոր կինոմրցանակների դափնեկիր է։ Նիկոլ Քիդմանի մասնակցությամբ հայտնի ֆիլմերն են «Ժամեր», «Ավստրալիա», «Ցուրտ լեռը», «Մուլեն Ռուժ», «Դոգվիլ», «Մոնակոյի արքայադուստրը», «Անապատի թագուհին», «Մեծ փոքրիկ սուտը», «Ուրիշները» և այլն։

1949 - Լայոնել Ռիչի, ամերիկացի երգիչ
1942 - Էդուարդ Մարկարով, հայ ֆուտբոլիստ
1927 - Վյաչեսլավ Կոտենոչկի, մուլ­տիպլիկատոր, «Դե սպասիր»-ի հեղինակը 
1923 - Էդուարդ Տեր-Ղազարյան, մանրադիտակային քանդակների ու փորագրությունների վարպետ, երաժիշտ, ՀՀ վաստակավոր գործիչ (2004)
1917 - Անահիտ Սահինյան, հայ գրող (մահ. 2010)
1915 - Գուրգեն Բորյան, հայ գրող (մահ. 1971)
1877 - Արշակ Աթայան, հայ բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ, հասարակական գործիչ (մահ. 1938)
1819 - Ժակ Օֆենբախ, ֆրանսիացի երգահան և թավջութակահար, ֆրանսիական օպերետ ժանրի ստեղծողներից